منوچهر خسروداد
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
منوچهر خسروداد فرزند محمد علی به سال ۱۳۰۶ ش در
تهران به دنیا آمد. پس از اخذ دیپلم در ۱۳۲۵ ش با ورود به ارتش در دبیرستان نظام ادامه تحصیل داد. در ۱۳۲۸ ش از دانشکده افسری با درجه ستوان دومی فارغ التحصیل شد و با طی دوره دانشکده تخصصی در ۱۳۳۰ ش درجه ستوان یکمی دریافت کرد. خسروداد در ۱۳۳۲ ش با درجه سروانی دوره آموزشگاه چتربازی را سپری کرد و به همین منظور از طرف ارتش راهی فرانسه شد و دورهٔ چتربازی و حمل و نقل هوایی را گذراند. پس از آن به امریکا رفت تا دوره معلمی
چتربازی پیاده نظام و مدرسه کماندویی (رنجر) را بگذراند. وی در دانشگاه جنگ انگلستان نیز به فراگیری علوم و فنون جنگ هوایی پرداخت. افزون بر اینها در کشور سوئیس دوره پیاده نظام کوهستانی و جنگهای کوهستانی را آموخت. او در ۱۳۳۸ ش پس از گذراندن دوره تخصصی
هوانیروز با درجه سرگردی، فرماندهی گردان چتربازان ارتش را عهده دار شد.
در اول بهمن ۱۳۴۰ دانشجویان دانشگاه تهران به علت تعطیلی مجلس و پشتیبانی از خواسته های جبهه ملی مبنی بر انجام انتخابات و عدم محدودیت در آزادی اجتماعات به نشانه اعتراض کلاسهای درس خود را تعطیل کردند و با برپایی تظاهرات، خواستار کناره گیری دولت
علی امینی شدند خسرو داد بنا به دستور محمدرضاشاه کماندوها را به دانشگاه برد و عده زیادی از دانشجویان را مضروب و مجروح ساخت در این یورش بیش از ششصد تن مجروح شدند و چند تن از استادان دانشگاه نیز مورد ضرب و شتم قرار گرفتند.
در ادامه اجرای برنامه اصلاحات ارضی عشایر جنوب که تمایل نداشتند زیر سلطه حکام بروند و اجرای برنامه اصلاحات ارضی استان فارس نیز به دلیل موقعیت عشایری آن منطقه ناموفق بود شورش عشایر جنوب را در پی داشت در هفته اول اردیبهشت ۱۳۴۲ یک گروهان ،چترباز یک رسته رنجر و چهل تن چریک به فرماندهی سرهنگ ناظم و معاونت سرگرد خسروداد برای سرکوب عشایر عازم پادگان یاسوج شدند. در این سرکوب که با بمباران های متوالی هوایی و حمله
ژاندارمری و مأموران ساواک و نیروهای گسترده ای از ارتش همراه بود تلفات زیادی به مردم و عشایر و احشام آنها وارد آمد و جمع زیادی از سران عشایر دستگیر و تعدادی
اعدام شدند.
خسروداد زمانی که سرهنگ ۲ بود به فرماندهی واحد نیروهای مخصوص (هوابرد) انتخاب شد و در خرداد ۱۳۴۶ در چهل سالگی به درجه سرهنگی ارتقا یافت. اداره مستشاری امریکایی ارتش در ۱۹۵۴م تصمیم گرفت وسایل آموزشی و شیوه های آموزش نیروی هوایی ارتش بر مبنای آموزش در امریکا باشد پس از اعزام افسران و دیدن آموزشهای لازم مقرر گردید نیروهای ویژه هوابرد در ایران تشکیل شود تیپ هوابرد و آموزشگاه چتربازی با وسایل و متد آمریکایی در شیراز مستقر گردید و در ادامهٔ همین تصمیم منوچهر خسروداد در آذر ۱۳۴۸ با درجه سرهنگ توپخانه به عنوان اولین فرمانده نیروهای ویژه هوابرد انتخاب گشت. وی در اسفند سال بعد به درجه سرتیپی رسید و فرمانده
تیپ ۵۵ هوابرد شد. او همچنین در اردیبهشت ۱۳۵۰ به آجودانی کل نیروی زمینی ارتش رسید. هوانیروز هواپیمایی نیروی زمینی در جهت تأمین و تسهیل احتیاجات نیروی زمینی از نظر سرعت و کنترل فرماندهی در ۲۵ بهمن ۱۳۴۱ تأسیس یافت و نخستین هلی کوپتر را در مرداد ۱۳۴۵ به خدمت گرفت به موازات پیشرفت و توسعه سازمان هوانیروز ، نیروی زمینی به این نتیجه رسید که افسران واجد شرایط برای احراز فرماندهی هوانیروز را تربیت کند. منوچهر خسروداد برای این مأموریت انتخاب و به آمریکا اعزام شد. وی در آنجا موازین مقرر در آیین نامه ارتش ایالات متحده را گذراند و پس از طی دورهٔ (Senior Wings خلبانی اف ،۱۶ ترابری او اچ ۵۸ و چندین دوره دیگر در آلاباما به دریافت مدرک خلبانی ارتش ایالات متحده نایل آمد.
از وی به عنوان خلبان رکوردشکن نام برده میشد که توانسته بود اوج گیری توسط هلی کوپتر را که رکوردش دست یک افسر آمریکایی بود بشکند. او پس از مراجعت به ایران در اسفند ۱۳۵۰ به فرماندهی هواپیمایی نیروی زمینی هوانیروز گمارده شد و در فروردین ۱۳۵۴ به درجه سرلشکری ارتقا یافت. در جریان اوج گیری انقلاب اسلامی تظاهرات وسیعی در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۵۷ به مناسبت چهلم شهدای یزد در شهر قم برپا شد. وی فرماندهی عملیات سرکوب را برعهده داشت و به دستور وی نیروهای تحت امرش به سمت تظاهر کنندگان و طلابی که برای پناهندگی به خانه
آیت الله شریعتمداری می شتافتند، حمله برده دو نفر طلبه را در منزل وی به شهادت رساندند. خسروداد در جریان کشتار روز ۱۷ شهریور
جمعه سیاه در میدان ژاله و خیابانهای اطراف مردم بی پناه را از درون هلی کوپتر به رگبار بست. وی از هواداران سرکوب شدید انقلاب بود و آشکارا در کمیته بحران در حضور سران ارتش که برای مقابله با انقلاب اسلامی تشکیل شده بود، طرح توقف انقلاب اسلامی را حتی به قیمت بمباران تهران ارائه کرده بود. منوچهر خسروداد از خشن ترین ژنرالهای ارتش رژیم شاه به شمار میرفت و از نزدیکان و وفاداران به شاه بود.
وی در طول دوران خدمت نظامی اش به دریافت نشانهای پاس درجه ۳ و ۱ ، افتخار درجه ۳ خدمت درجه ۳ درجه ۵ ،همایون لیاقت درجه ، ، سپه درجه ۳ و درجه ۲ کوشش نایل آمد . افزون بر مناصب ذکر شده سمتهای مختلفی را نیز از قبیل ریاست مهمات ارتش در سلطنت آباد ؛ ریاست ژاندارمری فارس و معاونت ژاندارمری کشور داشته است. همزمان با پیروزی انقلاب اسلامی وی همانند سایر سران و مهره هایی که دستشان به خون مردم آغشته بود دستگیر شد و در ۲۴ بهمن ۱۳۵۷ به همراه
رضا ناجی فرماندار نظامی اصفهان
مهدی رحیمی فرماندار نظامی تهران و
نعمت الله نصیری رئیس ساواک در
دادگاه انقلاب اسلامی محاکمه شد وی در پای میز محاکمه همهٔ اتهامات را متوجه شاه و همکارانش دانست و در دادگاه با این عنوان که _ از بالا به من دستور داده اند سعی کرد خودش را بیگناه جلوه دهد طرح کودتا علیه انقلاب نیز از جمله اتهامات او بود وی در جریان محاکمه برخلاف دوران تکیه بر اریکه قدرت بیاندازه ترسو جلوه کرد و خودش را کاملا باخته بود با رأی دادگاه وی به اعدام محکوم گردید و رأی دادگاه در همان شب در
مدرسهٔ رفاه به مرحله اجرا درآمد.
