فکه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
فکه، منطقه‌ای بیابانی در شمال غربی
خوزستان و جنوب شرقی
استان ایلام است. این منطقه از جنوب به
چزابه و
شهر بستان ، از شرق به
میشداخ و
رقابیه ، از شمال غرب به
عین خوش و
شهر موسیان ، از شمال شرق به
چنانه ،
برغازه و سپس به
شهر شوش و از غرب به
استان العماره عراق منتهی می‌گردد. فکه به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم می‌شود. بخش جنوبی آن جزو استان خوزستان و
شهرستان دشت آزادگان محسوب می‌شود، بخش شمالی آن جزو استان ایلام و از توابع
شهرستان دهلران می‌باشد.
منطقهٔ فکه؛ رملی و سرزمین شن‌های روان است، در بخش جنوبی آن رمل و شن‌های روان بیشتر است، به گونه‌ای که حرکت کردن بر روی آن بسیار سخت و طاقت‌فرساست. خاک فکه شمالی سخت‌تر است و در بخش‌هایی از آن خاک‌های رس و خاک‌های قابل کشت وجود دارد. بارندگی در فکه بسیار کم است، به گونه‌ای که اکثر مناطق آن خشک و بی‌آب و علف است، در منطقهٔ فکه جنوبی، تعداد روستاها به تعداد انگشتان دست هم نمی‌رسد و تنها عده‌ای از عشایر در آن زندگی می‌کنند. در منطقهٔ فکه شمالی به علت وجود
رودخانه دویرج و باران‌های فصلی؛ روستاهای معدودی وجود دارد و منطقه قابل تحمل‌تری است.
فکه یکی از محورهای اصلی حملهٔ ارتش بعثی عراق به محور شمال خوزستان بود.
لشکر ۱ مکانیزه عراق از این محور به سمت شوش وارد عمل شد. اما مقاومت
تیپ ۳۷ زرهی شیراز و همین‌طور سپاه پاسداران موجب شد عراقی‌ها به سختی و با تأخیر از فکه عبور کنند. ارتش عراق با عبور از محور فکه توانست خود را تا کنار
رودخانهٔ کرخه نزدیک جادهٔ اهواز اندیمشک برساند. پس از
عملیات فتح‌المبین که به آزادسازی بخش اعظمی از منطقهٔ غرب شوش و دزفول انجامید منطقهٔ فکه هم‌چنان در اشغال نیروهای عراقی باقی ماند. در ۱۷/۱۱/۶۱
عملیات والفجر مقدماتی در جنوب فکه انجام شد و رزمندگان ایرانی توانستند با شکستن خطوط پی‌درپی ارتش عراق به عمق مواضع آن نفوذ کنند، اما بر اثر مقاومت شدید عراقی‌ها، رزمندگان ایرانی به مواضع قبلی بازگشتند. در ۱۰/۲/۶۵ ارتش عراق به فکه حمله کرد و بیش از ۷ کیلومتر پیش‌روی نمود. عملیات والفجر مقدماتی، خاطرات تلخی را در پی داشت. تعداد زیادی از نیروهای ایرانی به علت لو رفتن عملیات و تجهیزات فراوان دشمن و
میادین مین بسیار در منطقه کشته و مجروح شدند، عده‌ای
عقب‌نشینی کردند، اما عدهٔ زیادی در این سرزمین جاماندند. برخی بر اثر تشنگی در بیابان سوزان فکه شهید شدند و عده‌ای هم به طرزی فجیع توسط نیروهای بعثی شهید شدند حتی عراقی‌ها برخی از مجروحین را
زنده‌به‌گور کردند. این سرزمین علاوه‌بر آن‌که محل شهید شدن تعداد قابل توجهی از رزمندگان ایرانی است، شاهد به شهادت رسیدن سه فرماندهٔ بزرگ جنگ «
ابراهیم هادی ،
حسن باقری و
مجید بقایی » نیز بود. فکه تا آخر جنگ در دست نیروهای عراقی باقی ماند و برخی پیکرها هم‌چنان در میادین مین باقی ماند.
