شهرستان سمنان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
شهر سمنان مرکز
استان سمنان در فاصله ۲۲۱ کیلومتری شرق تهران قرار دارد. استان سمنان از چهار شهرستان
دامغان ،
شاهرود ،
گرمسار و سمنان تشکیل شده است. شهر سمنان از شمال به کوههای البرز و از شرق به دامغان و از جنوب به دشت کویر و اردستان و از غرب به گرمسار محدود می شود. گفته اند بنای این شهر قدیمی به زمان طهمورث، پادشاه پیشدادیان باز می گردد ، مردم این شهر قبل از ظهور اسلام، زرتشتی بودند و آتشکده هایی از آن دوران به جا مانده است.| زبان و لهجه مردم این شهر هم اکنون هم به زبان پهلوی نزدیک است. در آغاز قرن چهارم هجری این شهر از قلمرو
آل زیار بود و بعد از انقراض آن سلسله به تصرف
آل بویه در آمد. این شهر در اثر حمله مغول لطمه های زیادی دید. جاده ابریشم از این شهر قدیمی عبور می کرد. در زمان سلطنت شاهرخ تیموری و نادرشاه و در دوره صفویه به این شهر توجه زیادی شد. در اوایل حکومت قاجار، زمان فتحعلی شاه این شهر هر چه بیشتر آباد شد. در زمان رضاشاه پهلوی این شهر جزو استان دوم (مازندران) محسوب می شد و در شهریور ۱۳۲۰ که محمدرضا پهلوی زمام امور ایران را به دست گرفت بیش از چهل هزار سرباز روسی در این شهر در باغ امیر سکونت داشتند. در ۱۳۴۰ ش زمان نخست وزیری علی امینی نام این شهر که از سالیان دور "قومس" بود به سمنان تغییر یافت. نامهای مختلفی برای این شهر گفته اند: ۱- سم نان ۲- سه من نان ۳- سیم لام ۴- قومس و ... وجه تسمیه هر کدام عبارت است از: ۱- زمانی در اثر غفلت آسیابان، آردی که مردم با آن نان می پختند به سم آلوده شده کشتار زیادی رخ داده بود که این نام بر شهر گذاشته شد؛ ۲- زمانی که حضرت رضا (ع) به خراسان می رفته اند مردم این شهر برای هریک از همراهان سه من نان فراهم کرده اند؛ ۳۔ سنگ بنای اولیه این شهر به وسیله سیم النبی و لام النبی بنا نهاده شده که هر دو از فرزندان نوح (ع) بوده اند. آخرین نام این شهر که قبل از سمنان به آن شهرت داشته "قومس" یا "کوه مس" یا "کومش" بوده است. وجود معادن مس که در زمان هخامنشیان کشف شد، یا نبودن رودخانه دائمی که مردم را مجبور به حفر چاه می کرده سبب این نام گذاری بوده است. به مردم آن سرزمین کومش یا چاه کن و کومشی هم گفته می شده است.
محصولات شهر سمنان گندم، تنباکو، پنبه و انجیر است. آهک، آهن و نمک این شهر صادر می شود. گچ سمنان بهترین گچ ایران به حساب می آید. مشاغل سنتی در این شهر عبارت است از قالی بافی، گلیم بافی، نمدمالی و چاپ قلم کار روی پارچه های دستباف. هوای این شهر در تابستانها گرم و خشک و در زمستان معتدل است. مهم ترین رودخانه آن، که در فاصله ۲۵ کیلومتری شهر واقع شده، "گل رود" نام دارد. شهر سمنان با ایجاد شهرکهایی از شمال گسترش یافته در حال حاضر دارای دانشکده های پزشکی، پیراپزشکی، پرستاری، مجتمع آموزش عالی، تربیت معلم و دانشگاه آزاد در رشته های مختلف است شغل مردم این شهر بیشتر تجارت، داد و ستد و اشتغال در دستگاههای دولتی است و تعداد کمی به کار کشاورزی و دامپروری و صنایع دستی اشتغال دارند.
آثار تاریخی سمنان عبارت است از : آتشگاه سمنان مربوط به دوران قبل از اسلام، مسجد جامع مربوط به قرن پنجم تا نهم هجری، مسجد سلطانی مربوط به قرن سیزدهم، قلعه های پاچنار و برج چهل دخترو دروازه ارگ که به قرن دوم هجری مربوط می شود. مقبره های امام زاده یحیی ابن موسی، امام زاده اشرف، امام زاده | سی سر، پیر علمدار، شیخ نجم الدين و شیخ علاءالدوله و کاروانسراهای شاه عباسی آهوان، ده نمک، لاسگرد و قلعه سراچه و نارنج و زاوغان و کهن دژ و حنبدان ..... از مراکز دیدنی و قدیمی این شهر محسوب می شود.
با شروع حرکتهای مردمی در همراهی با انقلاب اسلامی، مردم سمنان نیز با
راهپیمایی و شرکت در اعتصابها همگام با مردم دیگر شهرها بودند و تا پیروزی انقلاب با تقدیم دهها شهید و پس از آن در زمان جنگ تحمیلی با فرستادن کاروانهای متعدد از رزمندگان و کمکهای پشت جبهه ۶۲۸ شهید تقدیم انقلاب اسلامی کرده اند.
