حسین فردوست
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ارتشبد حسین فردوست از چهره های برجسته عصر پهلوی در ۱۲۹۶ ش در محله خانی آباد
تهران به دنیا آمد. پدرش گروهبان
ژاندارمری بود و حسین از دوران کودکی به عنوان دانش آموز دبستان نظام وارد کلاس مخصوصی شد که
رضاشاه برای ولیعهد خود
محمدرضا پهلوی ترتیب داده بود دوستی این دو از همین زمان آغاز شد. پس از پایان اولین سال دوران دبستان نظام کلاس این دو به
کاخ گلستان منتقل شد هنوز یک سال از تحصیل در مکان جدید نگذشته بود که محمدرضا پهلوی به دستور پدرش برای ادامه تحصیل در سال ۱۳۱۰ ش به
سوئیس فرستاده شد فردوست نیز به اصرار محمدرضا و موافقت رضاشاه در این سفر با وی همراه شد. با انجام این سفر بود که فردوست بعدها جزء دوستان صمیمی و مشاوران نزدیک شاه درآمد بدان حد که شاه بعدها در کتاب مأموریت برای وطنم فردوست را تنها دوست خود معرفی کرد. فردوست و شاه و همراهانشان به مدت پنج سال در سوئیس ماندند سپس در اردیبهشت ۱۳۱۵ به تهران آمدند فردوست وارد دانشکده افسری شد و پس از دانش آموختگی ابتدا فرمانده گروهان پیاده در لشکر یک و بعد در همان لشکر فرمانده گروهان توپ ۳۷ شد. در شهریور ۱۳۲۰ که ایران به اشغال نظامی قوای
متفقین درآمد فردوست فرماندهی گروهان توپ ۳۷ را عهده دار بود.
بعد از سقوط حکومت رضاشاه و تبعید وی به خارج از کشور فردوست از طرف محمدرضا پهلوی مأمور شد تا از طریق تماس با
مسترترات وابسته اطلاعاتی سفارت انگلیس در تهران نظر مساعد دولت متبوع وی را در حمایت از سلطنت محمدرضا پهلوی جلب کند او این مأموریت را در روز ۲۴ شهریور ۱۳۲۰ انجام داد این مأموریت زمینه ساز عزیمت محمدرضا پهلوی به
مجلس شورای ملی و ادای سوگند شاه جدید در ۲۶ شهریور همین سال بود. فردوست در سالهای بعد دوره عالی پیاده را در پادگان عباس آباد طی کرد و فرماندهی گردان احتیاط سپس فرماندهی گردان یکم دانشکده افسری را برعهده گرفت. او پس از دانشکده افسری به سازمان بازرسی نظامی ارتش منتقل شد و با پشت سر نهادن دوره بازرسی نظامی، همراه با جمعی از نظامیان برای طی دوره تخصصی رهسپار پاریس شد. مراجعت فردوست به ایران با
کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ مصادف شده بود. فردوست دوره دانشگاه جنگ را در تهران سپری کرد و استاد همین دانشگاه شد. او شش سال در دانشگاه جنگ به تدریس پرداخت و به دستور محمدرضا پهلوی
گارد جاویدان را پایه ریزی کرد در آن زمان گفته شد که وظیفه این گارد مراقبت از کاخهای سلطنتی است ولی بعدا به یکی از پایه های اصلی حفظ حکومت پهلوی و سرکوب
تظاهرات مردمی در سال ۱۳۵۷ تبدیل شد.
فردوست در ۱۳۳۸ ش
دفتر ویژه اطلاعات را تأسیس کرد این دفتر سازمان اطلاعاتی شاه محسوب میشد و بر کل سیستم سیاسی و اطلاعاتی کشور و حتی بر
ساواک نیز نظارت داشت و ارتباط شخصی شاه با کلیه ارگانهای اطلاعاتی کشور را برقرار می ساخت فردوست آموزشی اطلاعاتی برای تصدی این دفتر را در انگلستان و نزد مراکز اطلاعاتی و جاسوسی آن کشور فرا گرفته بود. او که در اسناد
لانه جاسوسی آمریکا چشم و گوش شاه لقب گرفته بود مسئولیت دفتر ویژه اطلاعات را تا زمان پیروزی انقلاب در اختیار داشت و شغل اصلی وی محسوب میشد.
فردوست از ۱۳۴۰ تا آغاز ۱۳۵۰ از سوی شاه مأمور تجدید سازمان و آموزش ساواک شد و به عنوان قائم مقام ساواک در این سازمان خدمت کرد او از ۲۰ فروردین ۱۳۵۰ مأمور تجدید سازمان و فعال کردن سازمان بازرسی شاهنشاهی شد و به گفته خودش تا زمان سقوط شاه صبحها در بازرسی و بعد از ظهرها در دفتر ویژه اطلاعات بود. در دهه ۱۳۵۰ در مقام رئیس بازرسی مأمور ارزیابی میزان لیاقت مقامات انتظامی و نظامی و سایر سازمانهای دولتی شد و در عزل و نصب مقامات مملکتی نقشی فعال را برعهده گرفت. پس از تشکیل
حزب رستاخیز در ۱۳۵۳ ش فردوست مسئول ایجاد سازمان حفاظت و تحقیق حزب شد وی در ۱۳۵۴ ش ریاست کل سازمان بازرسی شاهنشاهی را بر عهده گرفت. او در این سازمان با نظارت بر مخارج دولتی ریخت و پاشهای مالی مفاسد ،اداری، اختلاسها و ولخرجیها را تحت نظر میگرفت و آنها را به شاه گزارش میکرد. شورای عالی مبارزه با فساد نیز عنوان مسئولیت دیگری است که فردوست در این سالها برعهده داشت.
نفوذ فردوست در ساواک و مسئولیتش در دفتر ویژه اطلاعات سبب شد که رابط شخصی شاه با مراکز اطلاعاتی آمریکا و انگلیس گردد. تماسهای شاه با سازمان اطلاعاتی
سیا و
اینتلیجنت سرویس از طریق فردوست تأمین میشد. فردوست در دوران سلطنت محمدرضا پهلوی نه فقط صمیمیترین دوست او بود تا جایی که تنها فردی بود که اجازه داشت با شاه و فرح برسر یک میز مشترک غذا بخورد بلکه محرم اسرار شاه و رابط او در مخفیانه ترین و سریترین ارتباط ها نیز بود آژانس مرکزی اطلاعاتی امریکا (سیا) در کتاب محرمانه نخبگان و توزیع قدرت در ایران نام فردوست را در رأس محفل خصوصی «شاه» ذکر میکند و او را دارای اقتدار ،کامل رابط شاه با سفارت آلمان در ۱۹۴۱ م، ناظر بر عملیات دولت و فردی بسیار ثروتمند مینامد
پس از سقوط شاه فردوست در ایران ماند ولی مخفی شد. او در ۱۲ آبان ۱۳۶۲ بازداشت شد و در بازجوییهای خود گنجینه ای از تاریخچه تحولات دوران پهلوی بویژه دوران ۳۷ ساله سلطنت محمدرضا شاه را فاش کرد و از بسیاری ناگفته ها و ناشنیده ها پرده برداشت. این خاطرات که حاصل مصاحبه هایی با فردوست طی سالهای ۱۳۶۳ تا ۱۳۶۶ است بعدها به صورت دو جلد کتاب تحت عنوان
ظهور و سقوط سلطنت پهلوی منتشر شد و امروز جزء منابع معتبر تاریخ عصر پهلوی است. فردوست در ۲۸ اردیبهشت سال ۱۳۶۶ بر اثر سکته درگذشت
