غار کمیشان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قدمت غار باستانی کمیشان به عصر میان سنگی (عصر که انسانها در غارها زندگی می کردند) مربوط است ، باستان شناسان معتقدند انسانهای اولیه ۷۰۰۰ تا ۱۲۰۰۰ سال پیش در این غار و سایر غارهای اطراف زندگی می کردند . غار کمیشان در ضلع جنوبی روستاهای
خانه سر و
کمیشان ، در روی تپه های آهکی سمت راست جاده سراسری نکا _ بهشهر واقع شده است. در این محوطه باستانی، بقایای کشاورزی با ۱۳ هزار سال قدمت کشف شده است. این اثر در تاریخ ۱۶ مهر ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۲۷۹۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
[ویرایش]
دهانه غار در سال ۱۳۶۷ بر اثر فعالیت های صنعتی باز شد و در داخل آن ابزارهای سنگی ،استخوان های جانوری،صدف نرم تنان و سفالینه هایی کشف گردید که به مرکز میراث فرهنگی استان انتقال داده شد. نخستین مطالعات بر روی ابزارها در سال ۱۳۷۹ انجام پذیرفت که قدمتی در حدود فرا پارینه سنگی یعنی۱۸ تا۱۲ هزار سال پیش برای آن در نظر گرفتند. در سال ۱۳۸۲ این غار در قالب طرح پژوهشی باستان شناسی مازندران توسط آقای ماهفروزی و همکارانش مورد باز بینی قرار گرفت و این غار را یکی از مهمترین غارهای باستانی ایران دانستند. آخرین بررسی های به عمل آمده توسط آقای ماهفروزی در۱۰ اردیبهشت ۱۳۸۸ انجام شد و ایشان فرمودندکه مطالعه روی رسوبات برش های لایه نگاری غار کمیشان که توسط سامان حیدری و الهام قصدیان از دانشگاه تورینگن آلمان انجام گرفته است نشان می دهد که این رسوبات متعلق به دو دوره بوده است ؛ دوره نخست به فرا پارینه سنگی و دوره ای دیگربه آغاز نو سنگی مربوط می شود.
کاوشگران با هدف گاه نگاری، تعیین قدمت، طبقه بندی مصنوعات سنگی، بازسازی اقلیم و مطالعه رژیم غذایی ساکنان این منطقه تحقیقات خود را در این محوطه تاریخی آغار کردند . تاکنون ۴۰ هزار تکه استخوانی ، ۳۰ هزار دست ابزارهای سنگی که به عنوان ابزار به کار می رفت و تعدادی سفال در لایه های بالایی کشف شده که می تواند جوابگوی بسیاری از سوالات در خصوص شیوه و نحوه زندگی مردم این منطقه باشد. نتایج اولیه به دست آمده از کاوش در این محوطه ، حاکی از وجود استقرارهایی هم عرض با استقرار های
غار هوتو ،
غار کمربند و ال تپه بوده و بر اساس مطالعات مقدماتی دست ساخته های سنگی از منظر ریخت شناسی و فن آوری ساخت می توان لایه‌های تحتانی آن را منتسب به فرا پارینه سنگی دانست، هر چند که حضور توالی های استقراری تا دوران های تاریخی نیز در این محوطه چشم گیر است(وحدتی نسب، ١٣٨٩: ٥). در بررسی سطح بالای غار کمیشان قطعات مختلف سفال های دوره ی تاریخی و اسلامی به همراه قطعات مختلف مصنوعات سنگی از قبیل سنگ مادر، تیغه ی داس و قطعات مختلف ریز تیغه و تراشه به دست آمده است. با توجه به وجود چنین داده های فرهنگی این احتمال می رود که محوطه بالا تپه غار کمیشان در دوره های مختلف مورد توجه گروه‌ها و جوامع ساکن در دشت منطقه بوده است.
[ویرایش]
غار کمیشان از جمله غارهای آهکی و انحلالی است که در دامنه شمالی کوه‌های "هوتوکش" واقع شده است. این محوطه در دامنه یک صخره آهکی کم ارتفاع با ارتفاع ۴۵ متر از سطح دریا قرار گرفته است. ارتفاع دیوار صخره‌ای که غار در آن شکل گرفته است ، حدود ۱۵ متر و عرض دهانه ی غار ۶ و ارتفاع دهانه از کف فعلی ٤/٤٥ متراست. دست‌اندازی‌های متعدد متجاوزان سبب شد که متولیان میراث‌فرهنگی برای حفظ این غار اقدام به نصب در آهنی کنند.
