مفقودالاثر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
غايب مفقود الاثر كسى است كه از غيبت او مدت بالنسبه مديدى گذشته و از او به هيچ وجه خبرى نباشد. (مانند مفقودين جنگها)
واژه ترکیبی مفقودالاثر به پیدا نشده، بینشان و هر که خبری از آن نتوان یافت گفته می شود؛ و نیز اصطلاحی است که به مبارزان رزمندگان، اسرا و هر کسی که سرنوشتی روشن از زندگی یا مرگ او نیست، اطلاق می گردد. هر چند این اصطلاح پیش از انقلاب اسلامی به مبارزانی که نشانی از آنان در دست نبود گفته می شد؛ اما در دوره جنگ هشت ساله بسیار به کار می رفت، زیرا پس از هر
عملیات جنگی ، بویژه عملیات بزرگ و سرنوشت ساز، عده ای به شهادت می رسیدند، عده ای اسیر می شدند و تعداد اندکی نیز سرنوشتی نامعلوم پیدا می کردند، که به گروه اخیر مفقودالاثر گفته می شد. برخی از مفقودالاثرها در شمار افرادی بودند که اسیر شده، اما دولت عراق نام آنان را به
صلیب سرخ اعلام نمی کرد. گاه سال ها یک رزمنده اسیر، مفقودالاثر نامیده میشد. برخی دیگر کسانی بودند که به شهادت رسیده، اما پیکر آنها یافت نمی شد. پس از آزادی اسیران ایرانی و نیز بعد از جست وجوهای فراوان در مناطق جنگی، تعدادی از رزمندگان مفقودالاثر، یا به آغوش خانواده ها بازگشتند و یا با پیدا شدن پیکرشان شناسایی و با نام و نشان در دل خاک آرمیدند.
از معروف ترین شخصیتهایی که سرنوشت آنان تاکنون نامعلوم مانده میتوان از
امام موسی صدر ، رهبر شیعیان لبنان که در شهریور ۱۳۵۷ در لیبی مفقودالاثر شد، و يا
احمد متوسلیان فرمانده تیپ محمدرسول الله و سه تن از همراهانش که در تیر ۱۳۶۱ در لبنان ربوده شدند، یاد کرد. بنابر گزارش منابع رسمی در جریان هشت سال دفاع مقدس بیش از ده هزار نفر از رزمندگان ایرانی مفقودالاثر شده اند. در طول دوران دفاع مقدس در کنار واژه مفقودالاثر، از اصطلاح مفقودالجسد نیز برای کسانی که شهادتشان در جنگ حتمی است، اما پیکرشان یافت نشده، استفاده می شد.
[ویرایش]
این ادبیات پس از پایان جنگ نابرابر هشت ساله در جمهوری اسلامی ایران به شهدای مفقودالاثری تعلق گرفت که برای دفاع از عزت و شرافت میهن اسلامی در مرزهای این کشور جانانه جنگیدند و پیکر پاکشان به وطن باز نگشت. به برخی از رزمندگان اسلام که هیچ اطلاعی از شهادت یا اسارت انان نیز در دسترس نبود در این سال ها جاویدالاثر گفته شد همچون حاج
احمد متوسلیان چرا که هدف از این نام زنده نگه داشتن نام و یاد و راه این عزیزان به حساب می آید.
تا پیش از سال ۱۹۱۲ میلادی استفاده گسترده از
پلاکهای شناسایی متداول نبود و چنانچه جسد شخصی که در جنگ کشته شده بود از روی ظاهرش قابل شناسایی نبود، از راه دیگری نمی‌توانستد آنرا شناسایی کنند. با آغاز
جنگ جهانی اول و گسترش استفاده از پلاکهای جنگی، مشکل عدم شناسایی اجساد به طور قابل توجهی کاهش یافت. با این حال بنابر طبیعت جنگ و به دلایل مختلف سرنوشت برخی از سربازان گمشده در جنگ برای همیشه نامعلوم باقی می‌ماند.
