شهر خرم آباد
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خرم آباد مرکز
استان لرستان در ۵۰۰ کیلومتری جنوب غرر تهران و در مسیر راه اصلی تهران - اراک - اهواز قرار دارد. خرم آباد از روزگاران بسیار دور تا کنون، خای دالو، سیماش ماشکی، شاپورخواست و کلید خوزستان نامیده می شد. این شهر با سابقه تاریخی چند هزار ساله اش، یکی از شهرهای قدیمی ایران به شمار می رود و تا امروز دستخوش تغییرات بسیاری بوده است. بسیاری از مورخان خای دالو را که احتمالا از شهرهای دوره عیلامیها بوده است با خرم آباد یکی دانسته اند. علت ایجاد شهر خرم آباد دره طبیعی و پرآب و همچنین
قلعه فلک الافلاک می باشد که محلی امن و سنگری محکم برای حکام زمان در مقابل دشمنان بوده است. در دوره ساسانیان این مکان شاپورخواست نامیده می شد. پس از ورود اسلام به ایران و تخریب این شهر، در دوره اتابکان لرستان و در زمان شجاع الدين خورشیدی از سال ۵۸۰ ق روی خرابه های شاپورخواست شهر جدیدی بنا گردید و خرم آباد نامیده شد. در زمان اتابکان لرستان، خرم آباد کانون سیاست و داد و ستد آن منطقه بود. در زمان هجوم تیمور، خرم آباد نیز مانند دیگر شهرهای ایران ویران شد. در زمان شاه عباس اول صفوی، حسین خان والی لرستان شد و تا اوایل سلطنت رضاشاه این منطقه به وسیله جانشینان او اداره می شد. با جدا شدن لرستان از خوزستان در زمان رضاشاه و مرکزیت یافتن خرم آباد و اسکان عشایر مختلف لر در این شهر، جمعیت آن افزایش یافت. مردم خرم آباد به زبان فارسی با گویش لری صحبت می کنند و طبق سرشماری سال ۱۳۷۵ ش شهر خرم آباد دارای ۲۲۸۱۵ نفر جمعیت است.
مانند سایر شهرها، مردم خرم آباد نیز در انقلاب اسلامی سهیم بودند. مهم ترین فعالیت مردم از ۱۷ دی ماه ۱۳۵۶ به بعد می باشد. از جمله
تظاهرات ، تعطیلی بازار و مساجد، درگیری مسلحانه با نیروهای پلیس شهر خرم آباد و
اعتصاب دادگستری، قبل از آن نیز در ۱۸ شهریور ۱۳۵۶ به مناسب همدردی با خانواده های شهدای ۱۶ و ۱۷ شهریور تهران از طرف انقلابیون خرم آباد ۴۸ ساعت اعتصاب عمومی در این شهر است شد. در روز ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ نیز بیش از صد هزار نفر از هراتی حمایت خود را از مردم تهران و همافران کردند. در این روز همچنین شایع شد که تیپ صد دارد برای کمک به کنترل اوضاع به تهران اعلام
مردم خرم آباد در تظاهراتی حمایت خود را از مرد نیروی هوایی اعلام کردند. در این روز همچنین مستقل خرم آباد قصد دارد برای کمک به نیرو اعزام کند. با شنیدن این خبر نزدیک به بیست هر بر نزدیک به بیست هزار نفر از مردم و عشایر، پل بزرگ کر گانه واقع در جاده تهران - خرم آباد را بستند تا از حرکت این نیروها جلوگیری کنند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و شروع جنگ تحمیلی، خرم آباد بارها مورد اصابت موشکهای دوربرد عراقی قرار گرفت
شهر خرم آباد علاوه بر جاذبه های طبیعی مانند آبشار تاف (نوژیان)، گردشگاه جنگلی در شمال شهرستان خرم آباد، تفرجگاه گوشه در جنوب خرم آباد و غار کوگان، آثار و بناهای تاریخی و دیدنی فراوانی نیز دارد. قلعه فلک الافلاک که نام قدیمی آن شاپورخواست بوده است، ظاهرا به دستور شاپور اردشیر ساسانی ساخته شده است و در زمان قاجاریه نام فلک الافلاک بر آن گذارده اند. این قلعه در زمان پهلوی محل نگهداری زندانیان سیاسی بود. قلعه شهنشاه در گوشه خرم آباد، پل شاپوری از دوره ساسانیان، بازار سرپوشیده میرزا سیدرضا که در ۱۳۰۱ش به همت شخصی به همین نام در خرم آباد ساخته شد و سالها مرکز داد و ستد بود، مسجد جامع خرم آباد از آثار دوره صفویه، مقبره فلک الدین از اتابکان لر کوچک، مقبره باباطاهر و بقعه شاهزاده احمد از فرزندان امام موسی کاظم (ع) از جمله آثار و بناهای تاریخی خرم آباد است.
