سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ۲ اردیبهشت سال ۱۳۵۸ به فرمان بنیانگذار و رهبر نظام جمهوری اسلامی ایرانامام خمینی ره تشکیل شد. حضرت امام خمینی (ره) در دوم اردیبهشت سال ۱۳۵۸ طی فرمانی به شورای انقلاب اسلامی رسماً تأسیس این نهاد مقدس را اعلام کردند و شورای انقلاب با تأسیس شورای فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گام اساسی را در جهت سازماندهی این نهاد برداشت.
سپاه در دوران تشکیل، صرفا نیروی شهری به حساب می‌آمد که با توجه به شرایط خاص انقلابی در جامعه و پراکندگی قوای انتظامی، ماموریت حفظ نظم عمومی را عهده دار شده بود و در مقابل ضد انقلاب و منافقان به مبارزه می‌پرداخت.با اوجگیری دسیسه‌های دشمنان و گروهک‌های ضدانقلاب در نقاطی چون کردستان ، خوزستان و گنبد ، سپاه پاسداران، برای مقابله با آنها بسیج شد و خصوصا در کردستان هنگامی که شورش‌های مسلحانه در نقاط کوهستانی کردنشین متمرکز شد، سپاه به طور جدی مقابل اشرار و ضد انقلاب صف آرایی کرد.
با شروع جنگ تحمیلی عراق علیه ایران ، سپاه پاسداران بزرگترین افتخار خود را رقم زد و با وجود همه موانع در کنار ارتش به مبارزه علیه رژیم بعثی پرداخت.پس از جنگ تحمیلی نیز سپاه علاه بر فعالیت‌های رزمی و دفاعی و آموزشی در عرصه‌های مختلف سازندگی از جمله سد سازی، راهسازی، پروژه های کشاورزی، تولید قطعات صنعتی و... حضور فعال دارد. سپاه پاسداران اگر چه هویتی نظامی دارد اما نظامیگری در واقع یک بعد از ابعاد هویت مقدس این نهاد مکتبی - مردمی است و طبق اصل ۱۵۰ قانون اساسی سپاه پاسداران وظیفه نگهبانی از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن را در همه شرایط دارد و در ابعاد مختلف معنوی، نظامی و علمی و... در خدمت نظام اسلامی می‌باشد.
