امام علی علیه السلام
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
علی بن ابیطالب مشهور به امام علی(ع) (۲۳ قبل از هجرت -۴۰ق)، امام اول همه مذاهب شیعه، صحابی، راوی، کاتب وحی و چهارمین خلیفه از
خلفای راشدین نزد اهل سنت. وی پسرعمو و داماد
پیامبر اکرم (ص)، همسر
حضرت فاطمه (س)، پدر و جد ۱۱ امام شیعه است. به گفته مورخین شیعه و بسیاری از علمای اهل سنت، در
کعبه زاده شد. او نخستین کسی بود که به پیامبر (ص) ایمان آورد و از نظر شیعه، به فرمان خدا و تصریح پیامبر(ص)، جانشین بلافصل رسول خدا (ص) است. آیاتی از قرآن کریم بر عصمت وی دلالت دارد. بنابر منابع شیعه و برخی منابع اهل سنت، حدود ۳۰۰ آیه در قرآن کریم در فضیلت او نازل شده است. هنگامی که
قریش قصد کشتن پیامبر(ص) را داشتند، او در بستر پیامبر خوابید تا دشمنان گمراه شوند و بدین طریق پیامبر(ص) مخفیانه هجرت کرد. پیامبر (ص) عقد اخوت خود را با وی بست. در همه غزوات پیامبر (ص) -جز
جنگ تبوک که به فرمان پیامبر (ص) در
مدینه ماند- شرکت داشت و پرافتخارترین فرمانده اسلام بود. آثار مکتوب بسیاری به زبانهای مختلف درباره امام علی (ع) نوشته شده است.
پس از درگذشت پیامبر (ص) گروهی در
سقیفه ، با
ابوبکر به عنوان خلیفه بیعت کردند و امام علی (ع) ۲۵ سال از خلافت دور ماند. آن حضرت پس از خلافت ابوبکر،
عمر و
عثمان ، به اصرار مسلمانان خلافت و حکومت را پذیرفت. او در دوره کوتاه حکومتش با سه جنگ سنگین داخلی مواجه شد و سرانجام در محراب
مسجد کوفه در حال نماز به دست یکی از خوارج به شهادت رسید و مخفیانه در
نجف به خاک سپرده شد.
گفتهاند سررشته بسیاری از علوم مسلمانان، از جمله نحو عربی، کلام، فقه و تفسیر به امام علی (ع) میرسد و فرقههای گوناگون، سلسله سند خود را بدو میرسانند. کتاب معروف
نهج البلاغه منتخبی از سخنان و نامههای ایشان است.
حرم امام علی (ع) در شهر نجف از مکانهای مقدس در فرهنگ شیعه و زیارت آن مورد توجه است. در این مکان افراد سرشناس دیگری نیز دفن شدهاند که با عنوان مدفونان حرم امام علی(ع) در برخی منابع از آنها یاد شده است.