نه شرقی نه غربی جمهوری اسلامی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
انقلاب اسلامی دو شعار اصلی داشت که معمولا در همه راهپیمایی های بزرگ پیش از پیروزی، سر داده می شد:
استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی ، «نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی» انقلاب اسلامی ایران در دوره ای به پیروزی رسید که جهان تحت سیطره دو قطب سرمایه داری (غرب) و کمونیستی (شرق) بود. این دو حاضر و ناظر بر تمام مناسبتهای جهانی بودند. از این رو اگر جنبش یا نهضتی برای خروج از سلطه یک قطب پدید می آمد، بدون حمایت قطب مقابل نمی توانست به پیروزی رسیده، پایدار بماند. زمانی که درخواستهای مردم ایران برای تغییر وضع موجود بالا گرفت و برای کنار زدن رژیم سیاسی ایران از جان و مال خود گذشتند، بیشتر ناظران سیاسی گمان می بردند ایران به دامن قطب شرق خواهد افتاد، چرا که علیه پیوندها و وابستگیهای خود به جهان سرمایه داری (غرب) (که شاه و حکومتش سمبل آن بودند) می کوشید. اما نگاه رهبر انقلاب و مردم پیرو او نه به جهان غرب بود و نه به جهان شرق. آنها خواستار ایجاد نظامی سیاسی بر پایه تعالیم آیین
اسلام بودند. بی جهت نبود که در کنار مخالفتها و سنگ اندازیهای جهان غرب برای جلوگیری از پیروز شدن
انقلاب اسلامی ، دولتمردان جهان کمونیستی نیز از ماندن شاه و حکومتش بارها سخن گفتند و آشکارا از او حمایت کردند. در چنین دورهای بود که انقلاب اسلامی بدون یاری جستن از آن دو قطب سیاسی به پیروزی رسید. مردم عميقا اعتقاد داشتند که بزرگترین قدرت همانا «الله» است و وابسته شدن به شایستگی بزرگی است.
شعار «نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی» پس از پیروزی انقلاب اسلامی اساس سیاست خارجی ایران شد. این خواسته ملی در اصل ۱۵۲ قانون اساسی ایران چنین آمده است: «سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران براساس نفی هر گونه سلطه جویی و سلطه پذیری، حفظ استقلال همه جانبه و تمامیت ارضی کشور، دفاع از حقوق همه مسلمانان و عدم تعهد در برابر قدرتهای سلطه گر و روابط صلح آمیز متقابل با دول غیر محارب (جنگ طلب) استوار است.» جهان در اواخر قرن بیستم شاهد نابودی ابرقدرت شرق بود. شعار «نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی» روی سر در وزارت امور خارجه با کاشی کاری سنتی نگاشته شده است.
