انفال آیه ۶۰
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَمِنْ رِبَاطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَعَدُوَّكُمْ وَآخَرِينَ مِنْ دُونِهِمْ لَا تَعْلَمُونَهُمُ اللَّهُ يَعْلَمُهُمْ ۚ وَمَا تُنْفِقُوا مِنْ شَيْءٍ فِي سَبِيلِ اللَّهِ يُوَفَّ إِلَيْكُمْ وَأَنْتُمْ لَا تُظْلَمُونَ ﴿٦٠﴾
و در برابر آنان آنچه در قدرت و توان دارید از نیرو (و نفرات و ساز و برگ جنگی) و اسبان ورزیده (برای جنگ) آماده کنید تا به وسیله آنها دشمن خدا و دشمن خودتان ودشمنانی غیر ایشان را که نمی شناسید، ولی خدا آنان را می شناسد بترسانید. و هر چه در راه خدا هزینه کنید، پاداشش به طور کامل به شما داده می شود، و مورد ستم قرار نخواهید گرفت. (۶۰)
[ویرایش]
تقویت قواى نظامى و تهیه ادوات جنگى براى نبرد با دشمنان خدا، وظیفه اى بر عهده تمامى مسلمانان است . مسلمانان باید براى تقویت بنیه نظامى تمام تلاش خویش را تا حد ترساندن دشمن، به کار بندند و از هر چه در اختیار دارند دریغ نورزند. مسلمانان باید آمادگى رزمى کامل، از نظر تجهیزات، نفرات و... داشته باشند و از پیش آماده مقابله با خیانت و حمله دشمن باشند.هدف از آمادگى نظامى، حفظ مکتب و وطن مسلمانان است، نه غارت و استعمار و امثال آن.دولت باید حدّاکثر توان خود را در تأمین بودجه براى دفاع از نظام اسلامى و ترساندن دشمنان خدا و خود تخصیص دهد.تمام مسلمانان باید آماده رویارویى با توطئه هاى دشمن باشند و دوره هاى رزمى را دیده باشند.همه جا گفتگو و مذاکره کارساز و کافى نیست، گاهى هم باید توان و قدرت به میدان آید.در هر زمان، پیشرفته ترین امکانات رزمى را براى دفاع آماده کنید و از هیچ چیز فروگذار نکنید، چه قدرت سیاسى و نظامى، چه امکانات تبلیغى و تدارکاتى.پیامبر وقتى باخبر شد که در یمن اسلحه جدیدى ساخته شده، شخصى را براى تهیه آن به یمن فرستاد.ایجاد رعب در دل دشمن به هر وسیله حتّى با ظاهرسازى هم لازم است. «من قوّة» در حدیث آمده است: با خضاب کردن موى صورت، دشمن را بترسانید، تا نگویند ارتش اسلام پیر است.
اسبهاى سوارى در عصر بعثت، کارآمدترین و مهمترین وسیله براى تقویت بنیه نظامى (و أعدوا لهم ما استطعتم من قوة و من رباط الخیل) عطف «رباط الخیل» بر «قوة» عطف خاص بر عام است و کاربرد چنین عطفى معمولا براى رساندن اهمیت معطوف و نقش اساسی تر آن نسبت به دیگر مصادیق معطوف علیه است. جامعه اسلامى باید به پیشرفته ترین ادوات رزمى زمان مجهز باشد. اسبهاى جنگى، آن روز و ابزار نظامى امروز، باید به حال آماده باش نگهدارى و تغذیه شود. هم آمادگى نیروها لازم است، هم تجهیزات.
قواى نظامى جامعه اسلامى باید به گونه اى باشد که دشمنان دین را همواره به هراس افکند. وحشت دشمن از توان رزمى مسلمانان، تعیین کننده مرز قدرت نظامى ضرورى در جامعه ایمانى (ترهبون به عدو اللّه) جمله «ترهبون ... » به منزله تفسیر و توضیحى است براى «ما استطعتم». یعنى توان نظامى باید به حدى رسد که دشمن را به وحشت اندازد، نه کمتر از آن ; هر چند جامعه اسلامى بر بیشتر از این مقدار توانمند باشد. اهل ایمان باید توان رزمى برتر خویش را به دشمنان دین بنمایانند. وحشت دشمن از توان نظامى مستلزم این است که آنان بر توان نظامى اهل ایمان آگاه شوند. بنابراین مسلمانان باید توان خویش را به گونه اى به آنان بنمایانند. براى ترساندن دشمنان، حتّى آموزش نظامى براى زنان کارساز است.به امکانات امروز قانع نباشید و تجهیزات نظامى و دفاعى را تا مرز تهدید دشمنان گسترش دهید.وحدت و یکپارچگى هم نوعى قدرت است که باید فراهم آورد، چون با وجود تفرقه، نمى توان دشمن را ترساند.اسلام، باید نظام و حکومت داشته باشد، چون بدون آن، دشمنان هراسى ندارند.
جامعه ایمانى در عصر پیامبر اسلام مواجه به دو گروه از دشمن: دشمنانى شناخته شده و دشمنانى ناشناخته. لزوم آمادگى نظامى جامعه اسلامى در برابر دشمنان شناخته شده و ناشناخته. دشمنان ناشناخته مسلمانان در عصر پیامبر(ص)، داراى نیروى ضعیفتر نسبت به دشمنان شناخته شده (و ءاخرین من دونهم) برداشت فوق با توجه به کلمه «دون» که به معناى پایین و پست است، استفاده شده. گفتنى است «من» در «من دونهم» بیانیه است. بنابراین «ءاخرین من دونهم» یعنى دشمنان دیگرى که از نیرو و توان کمترى برخوردارند.در اسلام، مکتب و کرامت انسانى مطرح است، نه اغراض شخصى، نژادى و قومى.
تنها خداوند آگاه به دشمنانى است که براى جامعه ایمانى ناشناخته اند. تنها براى دشمنان شناخته شده برنامه ریزى نکنید، بلکه پیش بینى لازم حتّى براى دشمنان ناشناخته آینده هم داشته باشید.
ترغیب مؤمنان از جانب خداوند به انفاق در راه خدا، تأمین هزینه هاى نبرد و تهیه تدارکات و امکانات رزمى . انفاق در راه خدا، داراى پاداشى کامل و تضمین شده از جانب خدا است. تأمین کمترین هزینه جهاد، در پى دارنده پاداش عادلانه الهى است . انفاق امکانات براى تقویت بنیه نظامى جامعه اسلامى، از مصادیق انفاق «فى سبیل اللّه» است. نبرد با دشمنان دین، از مصادیق «سبیل اللّه» است. به عبارت دیگر: سیاق آیه حکایت از آن دارد که از مصادیق «سبیل اللّه» جهاد با دشمنان دین است.تنها اسلحه و نفرات کافى نیست، پشتیبانى هاى مالى هم لازم است.کمک به جبهه، تنها کمک مالى نیست، کمک از هر راهى؛ مال، جان، آبرو، اطلاعات، قلم و... لازم است.هرگونه تلاش و انفاق و به کارگیرى امکانات براى تقویت بنیه نظامى حکومت اسلامى، از مصادیق انفاق در راه خداست. به شرطى خیر و برکت انفاق به شما برمى گردد که در راه خدا باشد، نه از روى ریا، سُمعه، خودنمایى و روابط و ملاحظات.
پرداخت مزد کارها به کمتر از مقدار استحقاق، ستمکارى است. «توفیة» مصدر «یوف» به معناى پرداخت کامل و تمام است و جمله «أنتم لاتظلمون» حال براى ضمیر در «إلیکم» است. مفهوم این دو جمله همان است که در برداشت فوق آمده است. برخى برآنند که «یوف إلیکم» و «أنتم لاتظلمون» بیانگر ثمرات توان نظامى جامعه در دنیاست. یعنى اگر هزینه جهاد را تأمین کنید و بنیه نظامى جامعه اسلامى را به حدى برسانید که دشمنان وحشت کنند، در نتیجه به شما هجوم نخواهند آورد تا ضررهایى را بر شما تحمیل نمایند. و اگر چنین کردید بر شما مسلط نخواهند شد تا بتوانند ستمى بر شما روا بدارند.کمک هاى مالى، سبب قدرت امّت مى شود و نتیجه آن به خود مردم و وضع اقتصادى جامعه و عزّت مسلمین برمى گردد.
[ویرایش]
: تهیّه کنید. آماده سازید . عدّ به معنى شمردن و عدد اسم مصدر است به معنى شمرده. (انفال:۶۰) : براى مقابله با دشمنان آنچه بتوانيد نيرو آماده كنيد. عُدَّة:(بضّم اول) ذخيره شده و آماده شده «اَلعُدَّةُ ما اَعدَدتَهُ لِحَوادِثِ الدَّهرِ مِنَ المالِ وَ السِّلاحِ یعنی : چیزی را که از مال و سلاح و پول و آذوقه برای حوادث دهر ذخیره شود، به این عدّه می‌گویند. » در سوره توبه آیه ۴۶ : اگر خروج به جنگ اراده می كردند حتماً براى آن وسيله آماده شده فراهم مى‌كردند. عِدَّة: (بكسر اول) شىء معدود است: «اَلعِدَّةُ هِىَ الشَّى‌ءُ المَعدُود» مثلا در سوره بقره آیه ۱۸۴ : هر كه از شما مريض باشد براى اوست معدودى از روزهاى ديگر. گاهى به معنى عدد است مثلا در سوره طلاق آیه ۱ می فرماید : عدّه زن مطلقه مدت معدود است كه بايد در آن از ازدواج خوددارى كند.
«رِباط»: ریسمانی که چهارپا را با آن می‌بندند. در اینجا مراد پرورش و نگهداری مَرْکبهای جهاد است.
«آخَرِینَ»: دیگران.
«مِن دُونِهِمْ»: سوای ایشان. غیر از آنان.
«یُوَفَّ إِلَیْکُمْ»: پاداش آن به تمام و کمال به شما داده می‌شود.
«أَنتُمْ لا تُظْلَمُونَ»: از سوی خدا به شما ظلم نمی‌شود. اگر نیروی کافی برای مقابله با دشمنان فراهم سازید، از سوی آنان ظلم و ستمی به شما نمی‌شود، چرا که جرأت آن را نخواهند داشت.
[ویرایش]
خدای متعال میفرماید: «و اعدّوا لهم ما استطعتم من قوّة و من رباط الخیل ترهبون به عدوّ اللَّه». آمادگی شما، دشمن را بیمناک میکند؛ نه بیمناک از تجاوز شما _که شما اهل تجاوز نیستید _ بیمناک از ایستادگی شما، بیمناک از فکر حمله‌ی به شما.... این، عزت است؛ این برای یک کشور، عزت‌آفرین است؛ این را باید حفظ کنید. همه‌ی سرمایه‌های مادی و معنوی خودتان را باید حفظ کنید؛ دیانتتان را، ایمانتان را، انگیزه‌تان را، تقوا و پاکدامنی و پارسائی‌تان را، و عزم راسختان برای دفاع را در طول مدت خدمت و در همه‌ی عمر. (بیانات در دانشگاه افسری امام علی علیه‌السّلام ۱۳۹۰/۰۸/۱۹)
_خصوصیتی_ که باید نیروهای مسلّح ما به آن توجّه داشته باشند، خوشبختانه توجّه هم کرده‌اند و این کاملاً آشکار است، مسئله‌ی عمل به آیه‌ی شریفه‌ی «وَ اَعِدّوا لَهُم مَا استَطَعتُم مِن قُوَّةٍ وَ مِن رِباطِ الخَیلِ تُرهِبونَ بِه عَدُوَّ اللهِ وَ عَدُوَّکُم» است. معنای این آیه این است که غافلگیر نشوید؛ معنایش این است که اگر چنانچه دشمنی به شما حمله کرد، شما بر اثر کمبود امکانات، کمبود سلاح و مهمّات، کمبود آمادگی، خسارت تحمّل نکنید، که خسارت شما خسارت ملّت است، خسارت شما خسارت اسلام است. (بیانات در دیدار جمعى از فرماندهان و کارکنان ارتش جمهورى اسلامى ایران ۱۳۹۴/۰۱/۳۰)
من عرض میکنم در آیه‌ی شریفه‌ی «وَ اَعِدّوا لَهُم مَا استَطَعتُم مِن قُوَّة» به احتمال زیاد منظور از «قُوَّة» فقط قوّه‌ی نظامی نیست؛ البتّه قوّه‌ی نظامی هم هست امّا فقط قوّه‌ی نظامی نیست. اَعِدّوا لَهُم مَا استَطَعتُم مِن قُوَّة؛ هرچه میتوانید، درون خودتان را قوی کنید. معنای این استحکامِ ساختِ داخلیِ کشور که بنده مکرّر میگویم، این است. ازلحاظ علمی خودتان را قوی کنید، ازلحاظ فنّاوری خودتان را قوی کنید، ازلحاظ تولید داخلی قوی کنید، ازلحاظ نفوذ در بازارهای خارجی قوی کنید، ازلحاظ کشف ظرفیّتهای فراوانی که در این کشور هست و هنوز استفاده نشده است، قوی کنید و این ظرفیّتها را به کار بگیرید. (بیانات در دیدار مردم آذربایجان شرقی ۱۳۹۵/۱۱/۲۷)
