اجهاز
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اِجْهازْ از ماده جهز، در لغت در مورد
مجروح جنگی به كار رفته است و به معنى سخت‌گرفتن و سرعت در اتمام كار و كشتن مجروح است. و در اصطلاح فقه نظامى نيز همين منظور است. البته اسلام دستور به احسان و مداراى با مجروح جنگى داده است. بخصوص اگر مجروح
مسلمان باغی باشد كه مركزيت و سازمانى ندارد و يا سازماندهى آنان از هم پاشيده است. امّا آنانكه هنوز مركزيت و پايگاهى دارند، كشته مى‌شوند.
حفص بن غیاث مى‌گويد: از
امام صادق علیه السلام حكم دو طائفه مسلمان، يكى باغى و ديگرى عادل، كه با هم مى‌جنگند و عادل پيروز شده را پرسيدم. فرمود: اهل عدل نبايد فراريان را تعقيب كنند، و اسيرانشان را بكشند، و مجروحان را به قتل برسانند. البته اين حكم وقتى است كه پايگاهى براى اهل بغى باقى نمانده است. اما اگر هنوز مركزيت و تشكيلات و پايگاهى دارند، اسيرانشان كشته مى‌شوند، فراريانشان مورد تعقيب قرار مى‌گيرند و مجروحانشان به قتل مى‌رسند. (و جريحهم يجاز عليه).
امير مؤمنان علیه السلام در
جنگ جمل به فرمانده پيشرو خود
مالک اشتر نوشت: «... و لايجهز على جريح» بر مجروحان جنگى اجهاز نكند. همچنين اميرمؤمنان على علیه السلام در
جنگ نهروان چهارصد مجروح جنگى اهل نهروان را به خانواده‌شان تحويل داد تا به مداواى آنان بپردازد و لم يجهز عليهم و بر آنان اجهاز نكرد و آنان را نكشت. اما حكم مجروحان غير مسلمان به دست امام مسلمين است.
